Διάλεξη της προσκεκλημένης ομιλήτριας κ.Αναστασίας Ρουτζούνη-Μπίκα,
Καθηγήτριας ΑΠΘ
με θέμα: "Ιδεολογία και Ουτοπία του Design"
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
____________________________________
Η Αναστασία Ρουτζούνη-Μπίκα διετέλεσε Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ. Έχει πλούσιο ερευνητικό και εφαρμοσμένο έργο στο Βιομηχανικό Σχεδιασμό. Είναι Πτυχιούχος/Διπλωματούχος της Ανωτάτης Σχολής Τεχνών και Επιστημών του Βερολίνου στο Industrial Design με μεταπτυχιακές σπουδές στην Εργονομία.
Καθηγήτριας ΑΠΘ
με θέμα: "Ιδεολογία και Ουτοπία του Design"
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
Ξεκινώντας ένα διερευνητικό ταξίδι στην πλατιά και συναρπαστική συνάμα
διαδικασία – διαδρομή στο Σχεδιασμό βιομηχανικών προϊόντων (Industrial Design), αντιλαμβανόμαστε σταδιακά μία πορεία από την σύλληψη και ανάπτυξη μιας
ιδέας που συγκεκριμενοποιείται σε μια φάση σχεδιασμού και ολοκληρώνεται σε μία
προσανατολισμένη στις ανάγκες των ανθρώπων λύση ενός δεδομένου προβλήματος με
τη μορφή ενός αντικείμενου χρήσης.
Ήδη λοιπόν εισάγουμε προς διερεύνηση στο ταξίδι μας τις έννοιες: ιδέα, μορφή, αντικείμενο, ανάγκες των ανθρώπων, χρήση. Η κάθε μία από τις έννοιες αυτές αναπτύσσεται αυτονόητα σε συστηματικό, διαθεματικό και διεπιστημονικό επίπεδο, θέτοντας προς απάντηση και λύση βασικά ερωτήματα.
Ήδη λοιπόν εισάγουμε προς διερεύνηση στο ταξίδι μας τις έννοιες: ιδέα, μορφή, αντικείμενο, ανάγκες των ανθρώπων, χρήση. Η κάθε μία από τις έννοιες αυτές αναπτύσσεται αυτονόητα σε συστηματικό, διαθεματικό και διεπιστημονικό επίπεδο, θέτοντας προς απάντηση και λύση βασικά ερωτήματα.
Φιλοσοφική προσέγγιση του ανθρώπινου “ΕΙΝΑΙ” (επιβίωση ένστικτο
αυτοσυντήρησης, επιβεβαίωση ένστικτο αυτοπλήρωσης).
ΕΠΙΒΙΩΣΗ: έννοιες οικονομικές
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ: έννοιες ψυχοπνευματικές (κόσμος → ΓΝΩΣΗ, συνάνθρωπος→ΗΘΟΣ,
εσωτερικό κάλλος→ ΤΕΧΝΗ).
Σύλληψη ιδέας και δημιουργικότητα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ και κριτήρια δημιουργικής σκέψης: ευαισθησία απέναντι στα
προβλήματα του περιβάλλοντος, νοητική ευχέρεια, νοητική ευλυγισία/ευελιξία,
πρωτοτυπία της σκέψης, ικανότητα σύνθεσης, ικανότητα μετασχηματισμών. (Γιώτα Ξανθάκου
“Η δημιουργικότητα στο σχολείο” 1998 Ελληνικά Γράμματα).
Μορφή και περιεχόμενο, δηλαδή ορισμός μορφολογικών ιδιοτήτων των
αντικειμένων.
Οδοιπορικό μιας δημιουργικής προσέγγισης ή πώς αποκτούν ΜΟΡΦΗ τα
αντικείμενα.
ΜΟΡΦΗ: σχέση μορφής και ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ, αισθητική των μαθηματικών (συμμετρία,
γεωμετρία των fractals,mandala).
Το αντικείμενο ως προς τον εαυτό του (ΔΟΜΗ), ως προς το περιβάλλον (θέση,
μέγεθος, κατεύθυνση) και ως προς το υποκείμενο χρήστη (ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ, σημασία,
ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ)
ΔΟΜΗ: περίγραμμα και εσωτερική διάρθρωση, αναλογίες, συμμετρία, τοπολογία,
μετρική.
Στόχοι και επιδίωξη του εργονομικού σχεδιασμού: η υγεία του ανθρώπου, οι
συνθήκες άνεσης, το αίσθημα της ικανοποίησης.
Τελικά, μέσα από την καθημερινή χρήση των αντικειμένων, αναδεικνύεται
σήμερα εύλογα η αντιπαράθεση της ιδεολογίας και της ουτοπίας του Βιομηχανικού
Σχεδιασμού και η αισθητική συνύπαρξη ανθρώπου και χρηστικών αντικειμένων, σαν
μια αυτονόητη περιπέτεια αναζήτησης και ανακάλυψης του κόσμου, του εαυτού μας
και της σχέσης μας με το περιβάλλον και τους άλλους.
Η αναζήτηση της αλήθειας στην υγεία, την άνεση, την ικανοποίηση, την
κοινωνική προβολή, την ειρηνική συμβίωση και τέλος την ψυχική ανάταση είναι
στοιχεία του Βιομηχανικού Σχεδιασμού ή αποτελούν μέρος της ουτοπικής μας ύπαρξης;
____________________________________
Η Αναστασία Ρουτζούνη-Μπίκα διετέλεσε Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ. Έχει πλούσιο ερευνητικό και εφαρμοσμένο έργο στο Βιομηχανικό Σχεδιασμό. Είναι Πτυχιούχος/Διπλωματούχος της Ανωτάτης Σχολής Τεχνών και Επιστημών του Βερολίνου στο Industrial Design με μεταπτυχιακές σπουδές στην Εργονομία.